Onderstroom: de ‘toffe speeltuin’ die zo duurzaam mogelijk wil zijn
Stichting Onderstroom is in Harderwijk en omstreken bekend van evenementen zoals het Onderstroom Festival en het foodtruckfeest Blije Bietjes. De naam Onderstroom verwijst naar de enthousiaste inzet van een grote groep vrijwilligers om leuke feestjes te organiseren voor Harderwijkers. Bestuurslid Gerwin Tromp ziet de club als een ‘toffe speeltuin’ waarbij plezier, de kwaliteit van organisatie en zeker ook verduurzaming van belang zijn.
“Wij als Onderstroom, onze evenementen en ons publiek vormen eigenlijk een samenleving in het klein,” zegt Tromp. “Want je hebt te maken met zaken als consumptie, afval, energievoorziening, enzovoort. We streven ernaar dat allemaal zo duurzaam mogelijk te doen, net zoals dat in de hele samenleving gebeurt.”
Martijn Mast (Endura), Gerwin Tromp en Martijn Reuvers (Stichting Onderstroom)
‘Zonderstroom’ Seminar op 13 juni
Het verduurzamen van evenementen en de overstap naar accu’s is voor Onderstroom reden het seminar ‘Zonderstroom’ te organiseren, een event dat op 13 juni 2025 voorafgaat aan de start van het tweedaagse Onderstroom Festival op de Wijde Wellen in Harderwijk.
Centraal staat de vraag hoe evenementen zo duurzaam mogelijk of zelfs emissieloos georganiseerd kunnen worden. Een panel met experts gaat daarop in, waarbij lokale en ook landelijke initiatieven en inzichten aan bod komen. Gespreksleider is Jan Douwe Kroeske. Behalve Onderstroom zijn ook Endura en ImpACT Harderwijk betrokken bij de organisatie.
Tijdens het seminar wordt ook het zogenaamde REIS-convenant ondertekend. REIS staat voor ‘Routekaart Energieke Inclusieve Stad’, dat een impuls moet geven aan de lokale energietransitie. De gemeente, energiecoöperatie Endura en de Bedrijvenkring Harderwijk gaan daarvoor nauwer samenwerken. Uitgangspunt is dat iedereen in Harderwijk van de transitie moet kunnen profiteren.
Het seminar Zonderstroom op vrijdag 13 juni van 16.00 tot 17.00 uur in de grote tent op de Wijde Wellen is gratis toegankelijk, reserveren is verplicht(Verwijst naar een externe website).
Duurzaam onder stroom zetten
Je zou ‘Onderstroom’ ook letterlijk kunnen nemen: ook evenementen in de buitenlucht draaien op stroom, waarbij lang niet altijd gebruik kan worden gemaakt van het standaard elektriciteitsnet. Daar werden dan dieselgeneratoren voor ingezet. Maar het stichtingsbestuur is hier in het streven naar verduurzaming mee gestopt en ziet in het gebruik van accu’s een veel betere oplossing.
Met die nieuwe energievoorziening slaagt Onderstroom erin haar evenementen voortaan duurzaam onder stroom te zetten. In feite een niet geringe lokale energietransitie, die mede tot stand kwam dankzij hulp en advies van energiecoöperatie Endura, financiële steun van de Harderwijkse Rabobank en facilitaire bijstand van de gemeente. Een eerder milieuvriendelijk succes van Onderstroom was al de overstap naar herbruikbare drinkbekers bij events.
Glas half leeg.
Martijn Reuvers is bij Onderstroom de duurzaamheidsaanjager. Dat doet hij met enig ongeduld, want verduurzamen in Harderwijk mag wat hem betreft nog best wat sneller en effectiever.
“Bij mij is wat dat betreft het glas toch vaak half leeg. Ik wil steeds een stap verder kunnen zetten, maar dat lukt niet altijd. Zo denk ik dat er in Harderwijk bijvoorbeeld met regelgeving wel wat beter gestuurd en gestimuleerd kan worden. Maar het is natuurlijk ook wel zo dat gemeente, ondernemers, organisaties en burgers hun eigen regels en trajecten hebben.” En als het glas half leeg is, zo redeneert hij lachend, motiveert dat juist ook weer om door te pakken.
‘Niet die extra oven’
Reuvers is bij de stichting ook de stroomman. Zo is hij nauw betrokken bij de accuvoorziening voor het jaarlijkse Blije Bietjes foodtruck festival. “Een nauwkeurige planning is vereist, want foodtrucks, muziekinstallatie en verlichting vragen bij elkaar veel stroom. Daarbij geven we bijvoorbeeld ook advies aan de mensen van de foodtrucks. Zo hoeven ze misschien niet gebruik te maken van die extra oven, we willen hen bewust maken van hun eigen verbruik.”
Endura: het goede voorbeeld
Het belang van bewustmaken ziet ook Martijn Mast, projectleider van energiecoöperatie Endura. “Iedereen gaat ervan uit dat er altijd stroom genoeg is, maar het gaat erom dat we begrijpen dat we het verbruik ervan meestal wel kunnen beperken. Als we daarmee met z’n allen het goede voorbeeld geven en anderen inspireren, dan kunnen we dit omarmen.”
Een van die goede voorbeelden is het ‘HOOM-dossier’ van Endura waarmee iedereen in Harderwijk en Hierden online en op maat een verduurzamingsplan voor het eigen huis kan maken. Dat (gratis) plan geeft ook inzicht in de kosten en baten. Wie liever hulp heeft bij het opstellen van een verduurzamingsplan kan een energiecoach van Endura inschakelen.
Bij de duurzame stappen die Endura en maatschappelijke partners kunnen zetten, is het volgens Mast van belang om in de drang naar verbetering steeds in de juiste zone van ontwikkeling te blijven. “Wat je wilt bereiken moet wel haalbaar zijn”, verklaart hij, “anders wordt verduurzamen al gauw veel te groot en te moeilijk.”
Energieke Inclusieve Stad
De gemeente Harderwijk streeft ernaar de energietransitie inclusiever te maken, “zodat iedereen kan meedoen”. Daarom wil de gemeente nauwer samenwerken met lokale initiatieven op energiegebied. Reden voor de gemeente om daar samen met Endura en de Bedrijvenkring Harderwijk vorm aan te geven. In het convenant dat dit vastlegt, de ‘Routekaart Energieke Inclusieve Stad’ (REIS), maakt de gemeente ook haar eigen rol duidelijk als speler in het energieveld.
Ga voor meer informatie over Stichting Onderstroom naar de website.(Verwijst naar een externe website)