Docent Werner Huizing leert studenten over circulariteit

In de bouwsector vliegen termen als duurzaamheid en circulariteit je om de oren. Maar het zijn containerbegrippen waar nog een hele wereld achter schuilgaat, weet Werner Huizing, docent aan Landstede MBO. Dus hoe laat je studenten kennismaken met alle nieuwe ontwikkelingen? Vorig jaar begeleidde hij een studententeam dat meedeed aan een ontwerpwedstrijd. In opdracht van de gemeente Harderwijk dachten zij na over de herontwikkeling van basisschool ‘De Groene Zoom’ én een circulaire hub voor start-ups.

Elk jaar probeert hij met een team mee te doen, vertelt Huizing, docent bij de opleiding Bouw en Architectuur. ‘In 2023 hebben we zelfs gewonnen met een opdracht voor de gemeente Zwolle.’ Het gaat om de zogeheten SMARTCirculair Bouw OntwerpChallenge waarbij teams van mbo-studenten tegen elkaar strijden om ‘het beste circulaire en klimaatvriendelijke ontwerp’ op te leveren.

Ontwerpwedstrijd in opdracht van de gemeente

Meestal doen zo’n achttien scholen mee. ‘Voor onze opleiding is dit een mooie manier om al die verschillende aspecten rondom duurzaamheid en circulariteit te behandelen. De gemeente Harderwijk wilde zich graag als opdrachtgever opstellen en daar waren we ontzettend blij mee.’ De studenten mochten hun tanden zetten in een boeiende locatie in het gebied De Groene Zoom, vertelt Huizing. ‘Een plek met heel veel mogelijkheden. Dus het werd een realistische opdracht waar ze echt iets van leerden.’

De wedstrijd werd verder voorbereid in samenwerking met circulair aanjager Annelein Ouwerkerk en stedenbouwkundige Martijn den Braven van de gemeente Harderwijk. ‘We kozen voor een combinatie van renovatie en nieuwbouw, waarbij de voormalige school De Wijde Blik werd omgebouwd tot een circulaire leeromgeving’, legt Huizing uit.

De studenten kregen de opdracht om een basisschool voor hoogbegaafde kinderen te ontwerpen in een omgeving waarin duurzaamheid en natuur centraal staan. ‘Daarnaast moesten ze een circulaire hub ontwerpen, een plek waar start-ups met duurzame ideeën zich kunnen vestigen. Zo kwamen verschillende aspecten van circulair bouwen samen.’

Meerdere keren gingen studenten kijken op locatie, aan de Fokko Kortlanglaan. ‘Met een drone hebben ze beelden gemaakt voor hun presentatie. Er is veel werk verzet om de locatie en de omgeving in kaart te brengen en de mogelijkheden te bespreken en zaken af te wegen. In de lessen heb ik ook allerlei hulpmiddelen en tools besproken, zoals de Ladder van Lansink, om tot die duurzame en circulaire keuzes te komen.’

In het uiteindelijke ontwerp is rekening gehouden met modulaire bouwmethodes, herbruikbare materialen en natuurinclusieve elementen. ‘We hebben ze echt laten nadenken over de gebouwde omgeving van de toekomst. Hoe ga je om met waterberging? Hoe vermijd je hittestress? En hoe maak je een gebouw dat flexibel is, zodat het in de toekomst andere functies kan krijgen? Dat soort vragen moesten ze beantwoorden.’

Het resultaat is vervolgens gepresenteerd in het Huis van de Stad, in het bijzijn van wethouder Edwin Enklaar. Tijdens de eindpresentatie lichtten de studenten hun ontwerpen toe en bespraken ze de circulaire strategieën die ze hadden toegepast. Huizing viel vorig jaar uit door privéomstandigheden en kon helaas niet fysiek aanwezig zijn. ‘Ik moest de begeleiding voor een deel uit handen geven. Best jammer. Achteraf denk ik: ze hadden er nog meer uit kunnen halen, maar goed: er is veel bijgeleerd over circulair ontwerpen en alle keuzes die je kunt maken. Daar kijken we heel tevreden op terug.’

Nadenken over je eigen rol in de toekomst

Zo’n challenge laat opnieuw zien hoe de bouwsector verandert door alle maatschappelijke opgaven, vertelt Huizing. ‘Het project laat studenten ook nadenken over hun eigen rol in de toekomst. Het gaat over hergebruik, maar ook over de impact van een ontwerp. Dat hebben ze hier echt in de praktijk kunnen ervaren.’

Daarnaast heeft de samenwerking met de gemeente voor belangrijke nieuwe connecties gezorgd, vertelt Huizing. ‘Ik ben heel blij dat we korte lijntjes hebben met mensen zoals Annelein en Martijn. Het biedt mogelijkheden voor nieuwe duurzame projecten en het uitwisselen van kennis, waar onder studenten veel baat bij hebben.’