Klimaatadaptatie
Wat is klimaatadaptatie?
Het klimaat verandert en dat is ook in Harderwijk merkbaar door hevige regenbuien, hittegolven en perioden van droogte. Als gevolg van deze toenemende weersextremen kan overlast ontstaan, zoals ondergelopen straten, gezondheidsklachten door hitte of een drinkwatertekort. De gemeente Harderwijk wil dit voorkomen door zich goed voor te bereiden op klimaatverandering. Dit noemen we ‘klimaatadaptatie’: we passen ons aan (adaptatie) aan het nieuwe klimaat. In 2050 willen we klimaatbestendig, en ook waterrobuust zijn.
De gemeente werkt samen aan klimaatadaptatie
De gemeente werkt op verschillende manieren aan klimaatadaptatie:
- Het voorkomen van hittestress in de zomer.
- Het beperken van droogte door zo veel mogelijk regenwater in ons gebied vast te houden.
- Het voorkomen van grote schade door extreme neerslag, door rekening te houden met regenwater in de inrichting van de omgeving.
Zo wordt er steeds meer rekening gehouden met klimaatverandering in ontwerpen, bouwen en renoveren van straten en andere stedelijke ontwikkelingen. Dit is niet altijd even goed te zien omdat een deel van de maatregelen onder de grond wordt uitgevoerd.
We werken samen met vele andere overheden in de regio Vallei en Veluwe. Wij zijn partner van het Regionaal Adaptatie Plan (RAP). In dit plan hebben we samen met de andere overheden afgesproken hoe we in de hele regio in 2050 zijn aangepast aan het ‘nieuwe’ klimaat. Bekijk voor meer informatie website van Klimaat Vallei en Veluwe.
Bij nieuwbouw wordt de afvoer van regenwater altijd gescheiden gehouden van het afvalwater. En als dit mogelijk is in het gebied, voeren we het regenwater niet meer af. We laten het regenwater dan in de bodem wegzakken (infiltreren). Dat noemen we een duurzaam gescheiden systeem.
Op bedrijventerrein Lorentz III bijvoorbeeld. Maar ook in verschillende delen van Drielanden, Wittenhagen en Stadsdennen. Op het bedrijventerrein Lorentz III hebben veel bedrijven infiltratiekratten onder het terrein. Hierin wordt het regenwater opgevangen om daarna in de bodem weg te zakken. Langs de straten zijn wadi's aangelegd. Dit zijn brede grasbermen die lager liggen dan de omgeving, waarin regenwater wordt opgevangen.
Op deze manier vergroten we de 'sponswerking' van de bodem. Dat is een belangrijk onderdeel in de aanpak om de gemeente voor te bereiden op de veranderingen van het klimaat. We doen dit het liefst door het vergroenen van de openbare ruimte, en van de tuinen! Naast dat dit (extreme) wateroverlast in de toekomst helpt voorkomen, wordt zo ook de leefomgeving groener en prettiger voor mens en dier.
Zelf aan de slag? Of vooral benieuwd naar alle verschillende systemen? Het Duurzaamheidsloket Noord-Veluwe geeft hier meer uitleg over op hun website.
Het Crescent Park is niet alleen een prachtig park, maar vooral een hele grote regenton. De belangrijkste functie van dit park is namelijk het bergen van regenwater uit de wijk Drielanden. Wanneer het veel regent, wordt het regenwater hier opgeslagen. Dat wordt gedaan door een automatische stuw die dan een stukje omhoog gaat. Dat is ook goed te zien: na langdurige hevige regen wordt het eiland steeds moeilijker bereikbaar. Als het extreem veel regent en er te veel water in het park komt, kan het water alsnog over deze stuw wegstromen richting het Wolderwijd.
Als het weinig regent, zakt het peil in de vijver. De automatische stuw gaat weer een stukje omlaag. De stuw staat zo ingesteld, dat er altijd een beetje water overheen blijft stromen. Zo blijft er altijd doorstroming in de vijver. En wordt ervoor gezorgd dat als het lang droog en warm is, de waterkwaliteit niet te slecht wordt.
En zo is in het Crescent Park het noodzakelijke (de waterberging) met het aangename (een fijne plek om te verblijven) gecombineerd.
Op hete dagen in de zomer kunnen mensen last krijgen van hittestress. De gemeente Harderwijk wil hittestress beperken door bijvoorbeeld de aanleg van ‘robuust’ groen. Denk hierbij aan grote bomen of een groen park. In de binnenstad is dat door de smalle straten erg lastig.
Om de binnenstad aangenamer te maken, is daarom een aantal oases aangelegd. Dit zijn zitbankjes met een grote boom voor schaduw en een watertappunt. De watertappunten zijn aangesloten op het drinkwaternetwerk. Het is belangrijk om bij hitte goed te drinken. En dat kan dus bij deze oases! Zo bieden deze oases een plek voor verkoeling.
Wat kunt u zelf doen?
- Maak uw woning hittebestendig met zonwering en goede isolatie. De GGD geeft informatie en tips over onder andere hoe je het huis koel kunt houden bij hitte.
- Maak uw tuin ‘klimaatrobuust’. Duurzaamheidsloket Noord-Veluwe geeft tips voor een koele tuin en hoe u kunt omgaan met water en droogte. Ook kunt u voorbeeldtuinen vinden op de Tuin- en Klimaatroute.
- Verbruik minder drinkwater. Drinkwaterbedrijf Vitens geeft tips over hoe u dat het beste kunt doen.
- Bekijk de Subsidieregeling Maatregelen Klimaatadaptatie voor meer ideeën voor een klimaatrobuuste woning en tuin.
Zie ook
- De lokale atlas Klimaateffectatlas Gemeente Harderwijk met meer informatie over de effecten van neerslag, droogte en hitte in onze gemeente.
- De regionale atlas Klimaateffectatlas Vallei & Veluwe met meer informatie over de effecten van neerslag, droogte en hitte in de regio.
- De landelijke atlas met nog meer informatie over de effecten van neerslag, droogte en hitte in Nederland
- Subsidieregeling maatregelen klimaatadaptatie
- Kennisportaal Klimaatadaptatie Nederland
- Wilt u documenten over klimaatadaptatie in Harderwijk inzien? Neem dan contact met ons op.
(Foto: SHe Fotografie)